De beurzen leverden in 2022 stevig in als gevolg van de inflatie die als een raket de begane grond verliet, rente-verhogingen doorgevoerd door de westerse centrale banken en de energiecrisis ontstaan vanwege de Oekraïne oorlog. Zoveel onzekerheden, maar wat mogen we van het nieuwe jaar verwachten? Een klein leger aan economen heeft haar voorspelling reeds naar buiten gebracht. Dus laat ik mijn gedachten over 2023 ook maar eens delen.
Inflatiecijfers en rentestappen voorlopig agendapunt nr1
Vroeger, tussen pakweg 1995 en 2020 waren maandelijkse inflatiecijfers nogal saai en waren er maar weinig beleggingsspecialisten die er serieus aandacht aan besteden. Maar tegenwoordig wordt er reeds een week van tevoren onder hoogspanning gekeken waar het inflatiecijfer over de afgelopen maand op uitkomt. Waarschijnlijk zullen in het grootste gedeelte van 2023 inflatiecijfers en daaraan gekoppeld de rentestappen van Fed en ECB de agenda alsmede het beurssentiment bepalen. De huidige situatie vertoont veel raakvlakken met de gebeurtenissen in de jaren zeventig. Dus laten we daar nuttige lessen uit trekken. Eén van de lessen is dat na een inflatiestijging van circa 10% in de periode erna weer een halvering plaatsvindt. Reden 1 is een technische, de inflatie wordt immer met 12 maanden terug vergeleken en die vergelijkingsbasis ligt hoger nu dan in december 2021. Reden 2 komt vanuit de olie- en gasprijzen die de afgelopen maanden een aanzienlijke gedaald zijn door met name flinke energiebesparingen vanuit consumenten en bedrijven. Reden 3 zien we ontstaan door een minder hard groeiende wereldeconomie waardoor een kleinere vraag de prijzen drukt. Echter een huidige consumenteninflatie in de USA van 6,5% en in Europa van 9,2% ligt nog ruim boven de doelstelling van circa 2%. Dus de centrale banken gaan de komende maanden door met renteverhogingen.
Fundamenteel zijn aandelen nu prijzig
Zijn aandelen momenteel na de stevige correctie in 2022 aantrekkelijk geprijsd? Daarvoor moeten we kijken naar wederom inflatie en groeiverwachting. Bij een lage inflatie van rond de 1% zoals we die in 2010-2020 kenden mogen aandelen best een koers winstverhouding van 20 of zelfs meer hebben bij een jaarlijkse winstgroei van 10 a 15%. Bij een zeer hoge inflatie van 8% of meer is dat een ander verhaal, historisch gezien is een koers winstverhouding van 10 a12 dan meer passend. De gemiddeld winstgroei ligt nu ook onder haar potentieel. Voor Amerikaanse bedrijven wordt een groei van 5 a 6 % verwacht in 2023. De gemiddelde koerswinst (12 maanden vooruit) voor de S&P500 ligt nu op 19. In Europa ligt die rond de 16. Ook het dividendrendement van 1,9% in Amerika en 2,7% in Europa ligt onder het lange termijn gemiddelde van 4%.
Technisch zijn S&P en Nasdaq nog niet uit het dalend kanaal
Kijkend naar de grafiek van de Amerikaanse markten, dan is het dalend verloop van Amerikaanse aandelen nog niet afgerond. Sinds de top van januari 2022 (circa 4800) laat de S&P steeds lagere toppen en ook bodems zien. Dit geldt nog een wat sterke mate voor de technologiebeurs Nasdaq. Charttechnisch geeft de onderkant van dat trendkanaal een target voor de S&P van rond de 3200 aan. Dat is precies 1/3 daling vanuit de top. Ook in de jaren zeventig zagen we 2 keer een daling van 33%.
33% daling vanuit de top, vervolgens 33% herstel vanuit een dal?
Maar wat het interessant maakt, dat beide keren in de jaren zeventig dat de S&P een derde vanuit een top prijs gaf er vervolgens een herstel volgde van 33% maar dan vanuit een toen geplaatste bodem. Deze geschiedenis zou zich dit jaar kunnen herhalen, nu de inflatiecijfers ook aan het zakken zijn. De beurzen kunnen dan een impuls krijgen wanneer de centrale banken later dit jaar de rentes niet meer verhogen.
De financiële Markten overdrijven altijd. Maak daar gebruik van
Beleggers laten zich vaak leiden door emoties en vooral door vertrouwen of soms door het gebrek aan vertrouwen. In 2021 vertoonde het vertrouwen van beleggers een historische piek door zeer lage rente en erg sterke winstcijfers van bedrijven. In juni 2022 moest er juist met een vergrootglas gezocht worden naar een beetje vertrouwen in een klimaat van energiecrisis en recordinflatie. Bewegingen krijgen daardoor een groot hefboomeffect mee. De geschiedenis leert dat het fantastische rendementen op kan leveren om van extreme bewegingen/uitslagen gebruik te maken. Juist als bijna iedereen positief is verkopen, en juist als bijna iedereen negatief is kopen. Echter, vind ze maar eens beleggers die het lef, de discipline en de alertheid hebben om deze strategie uit te voeren. Toch liggen mijn inziens hier de kansen voor 2023. Momenteel waarin het vertrouwen van beleggers best hoog is, defensief en voorzichtig te zijn, om vervolgens later dit jaar indien dat vertrouwen weer vertrokken is en koersen wellicht 1/3 onder de top van januari21 staan een 100% offensieve positie in te nemen.
Lastige tijden, maar ook tijden waarin je kansen krijgt die je in normale jaren nooit krijgt
Zoveel onzekerheid, zoveel grote beurschommelingen, dat zorgt er vaak voor dat investeerders en beleggers of passief blijven zitten in hun posities zonder bescherming of juist ervoor kiezen de markt geheel te mijden. De jaren zeventig hebben ons geleerd dat in grote beweeglijkheid er ook kansen ontstaan om in een herstelrally rendement te maken die in rustige jaren niet te realiseren zijn. Maar in het verloop van 2023 zijn die kansen misschien wel groter dan ooit. Zorg als belegger wel dat tegen die tijd je zowel de middelen als de moed paraat hebt om de geboden mogelijkheden te benutten!
Drs. Michael Broeders
Partner Helliot Vermogensbeheer
