Het is gelukkig wat rustiger geworden in dit vervelende jaar 2020. Er was wel een (opnieuw) ongekende monetaire uitbreiding vanuit de centrale banken voor nodig. Zo heeft de ECB voorlopig 1350 miljard euro ter beschikking gesteld om de financiële impact van het coronavirus te verminderen. De Amerikaanse Fed doet het nog uitbundiger met een bedrag van USD 3050 miljard. Dit geld wordt door de centrale banken gecreëerd en vergroot hun financiële balansen.
Nimmer in de geschiedenis zijn dergelijke grote bedragen in omloop gebracht. Dus wat de gevolgen hiervan zullen zijn, daarover tasten we nog in het duister. Toch worden de risico’s op geldontwaarding oftewel inflatie en minder vertrouwen in de waarde van sommige valuta wel groter.
En rijst de vraag hoe portefeuilles minder afhankelijk gemaakt kunnen worden van de belangrijkste valuta euro en Amerikaanse dollar. Waarbij een iets kleinere euro-positie wellicht nog het meest relevant is, gezien de grote economische verschillen tussen de euro-landen en de enorme schuldentoename van enkele van deze landen. Naast spreidingsmogelijkheden door middel van edelmetalen (zoals goud en zilver) en crypto’s (erg volatiel) kan ook gedacht worden aan een toevoeging van andere valuta. Vandaag bespreken we in dit kader de mogelijkheden van de Noorse Kroon.
Noorwegen, een kleine bevolking maar met een enorme portemonnee
Noorwegen heeft slechts 5½ miljoen inwoners, maar dit land beschikt met een vermogen van omgerekend ongeveer 1.000 miljard euro wel over het grootste staats-pensioenfonds ter wereld. Dit Norges Bank Investment Management fonds heeft maar liefst 1,5% van de gehele wereldwijde aandelenmarkt in bezit, circa 2ton euro per Noorse inwoner.
Deze organisatie belegt al tientallen jaren met succes de opbrengsten uit de Noorse olie-en gaswinning. Sinds vorig jaar heeft het fonds haar doelstellingen veranderd en willen de Noren veel meer beleggen en investeren in duurzaamheid, zoals waterkracht, IT-innovatie, zonne-energie en elektrische auto’s. Het fonds hanteert strenge duurzaamheidseisen ten aanzien van haar investeringen; geen tabak, defensie, bijna geen mijnbouwers en ook Wal-Mart is vanwege te matige arbeidsrechten- en omstandigheden niet toegestaan.
Een zeer solide financiële huishouding
Noorwegen kent één van laagste staatsschulden van de wereld; 37% van het Bruto Nationaal Product in 2019. Dat loopt uiteraard dit jaar wat op als gevolg van de dalende olie- en gasprijzen en door de gevolgen van de corona-crisis te bestrijden. De Noorse regering trekt ruim 37miljard euro uit voor steun en investering ten behoeve van Noorse bedrijven en Noorse inwoners. Het overheidsoverschot van 6,4% uit 2019 zal in het huidig jaar omslaan tot een tekort van naar schatting 3,2%. Ook de economische groei van gemiddelde 2% afgelopen decennium krijgt in 2020 een tik van 4% tot 5,5%, om volgend jaar waarschijnlijk te herstellen met circa 3%. Ook neemt de werkloosheid toe van 2,2% naar 5 a 6%. Maar dan nog is de financiële situatie in Noorwegen als behoorlijk gezond te kenschetsen. Vandaar ook dat alle kredietagentschappen een AAA-rating aan Noorwegen toekennen met een stabiele outlook.
Samenstelling Noorse economie; behalve olie & gas veel energie, zeevaart, software en telecom
De Noorse economie heeft een fors deel van haar rijkdom natuurlijk te danken aan de olie & gassector. Maar mede dankzij een hoog opgeleide bevolking (meer dan een kwart van de Noren heeft succesvol een hogeschool of universiteit afgerond) beschikt Noorwegen ook over een sterke IT (vooral software) en telecomsector. Tevens is het land rijk aan waterkracht, dat voor de komende jaren voor een stevige groei in energieproductie en energietransmissie zal zorgen. Bovendien is de Noorse handelsvloot momenteel 1 van de grootste ter wereld, natuurlijk in het vervoer van olie en gas, maar ook in chemicaliën, zalm, machines en half-fabricaten.
De demografie in Noorwegen is te vergelijken met die van Nederland zowel qua levensopbouw, (een klein) immigratie-overschot, -als levensverwachting. De bevolkingstoename is met 0,9% licht hoger in Noorwegen in vergelijking met de 0,6% van Nederland.
Noorse kroon, de laatste jaren onder druk door lage olieprijzen, maar sterk in crisissen
De euro bevindt zich ten opzichte van de Noorse kroon de laatste jaren technisch in een stijgende trend. In de periode 2012-2020 liep de koers op van 7,2 naar kortstondig 13 op 23 maart. Sindsdien heeft de Noorse kroon zich enigszins hersteld tot een niveau van 10,6. Het valt op dat de kroon het vaak goed doet tijdens een economische crisis: tijdens de internetcrisis (2000-2002), tijdens de financiële crisis (2009) en tijdens de euro-crisis (2011). Dat is ook precies de reden voor beleggers -die zich zorgen maken over de enorme schuldentoename en de geldcreatie door de centrale banken- om een belegging in Noorse kroon op te nemen.
Beleggingen ter spreiding vooral in Noorse obligaties
Voor beleggers die de monetaire avonturen van de ECB en de Fed niet vertrouwen, kunnen vooral Noorse staatsobligaties te overwegen zijn. De rating is dus van de allerhoogste kwaliteit en opname in de portefeuille brengt het totale risico wat naar beneden. Bovendien kan de Noorse kroon in moeilijke periodes voor een beetje extra rendement zorgen.
Ook Helliot heeft mede om deze reden een Noorse lening in haar portefeuille opgenomen.
Het eventueel oplopen van de spanning vanwege hoge schulden en veel geldcreatie door centrale banken is nooit aangenaam. Maar door een solide en een steeds duurzamere samenstelling van de Noorse economie kan een belegging in de Noorse kroon enigszins wat risico wegnemen.
Michael Broeders
Partner Helliot Vermogensbeheer